Gelir Vergisi Kanunu,Kurumlar Vergisi Kanunu, Katma Değer Vergisi Kanunu ile Vergi Usul Kanununda değişiklikler yapan “7394 sayılı Hâzineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 15 Nisan 2022 tarihli ve 31810 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

Söz konusu kanunla yapılan değişiklikler özetle aşağıdaki gibidir.

1. Reklam yasağı getirilenlere verilen reklam giderleri, gelir ve kurumlar vergisi matrahlarından gider olarak indirilemeyecektir.

5651 sayılı Kanunun ek 4.maddesi uyarınca hakkında reklam yasağı kararı verilmiş olmasına rağmen, reklam yasağı getirilenlere reklam vermeye devam eden gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin bu harcamalarının vergi matrahının hesaplanmasında gider olarak kabul edilmeyecek. (794 Sayılı Kanun. Mad.1, 24)

• Ayrı bir muayenehanesi ve organizasyonu bulunmaksızın faaliyetlerini özel sözleşmelere istinaden yürüten hekimler ile tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olan kişilerin elde ettikleri gelirler, serbest meslek kazancı olarak vergilendirilecektir.

Düzenleme ile serbest meslek mükellefiyeti bulunan ve ayrı bir muayenehanesi ve organizasyonu bulunmaksızın faaliyetlerini özel sözleşmelere istinaden; özel sağlık kuruluşları ile vakıf üniversitelerine ait sağlık kurum ve kuruluşlarında yürüten diş hekimleri dahil hekimler ile tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olan kişilerin gelirlerinin ücret olarak mı serbest meslek kazancı olarak mı vergilendirileceği hususunda yaşanan tereddütlerin giderilmesi amaçlanmış ve bu kişilerin kazançlarının serbest meslek kazancı olacağı hüküm altına alınmaktadır. (794 Sayılı Kanun. Mad.2)

• Vergi daireleri tarafından düzenlenen ve vergi dairesince imzalanması gereken belgeler, Gelir İdaresi Başkanlığınca elektronik ortamda imzalanabilecek ve bu belgeler vergi dairesi tarafından imzalanmış, mühürlenmiş veya onaylanmış sayılacaktır.

213 sayılı Vergi Usul Kanunun 4. Maddesinde değişiklikler yapıldı. Yapılan değişiklikler ile, vergi dairelerince yapılan işlemlerde elektronik imza, mühür veya onay kullandırma, vergi daireleri tarafından düzenlenen ve vergi dairesince imzalanması gereken belgelerin bu daireler adına Gelir İdaresi Başkanlığınca elektronik ortamda imzalanması, mühürlenmesi veya onaylanmasına izin verilmiştir. (794 Sayılı Kanun. Mad.3)

• Kaçakçılık suçları ve cezalarına ilişkin olarak ceza süreleri artırılırken, soruşturma ve kovuşturma aşamasında belirli koşulların varlığı halinde ceza sürelerinde indirim yapılmaktadır.

Vergi kaçakçılığı suçlarına ilişkin Vergi Usul Kanunu’nun 359 .maddesinde yer alan hapis cezalarının üst sınırı artırılmakta, üç yıla kadar olan cezalar 5 yıla, beş yıla kadar olan cezalar 8 yıla kadar çıkarılmaktadır.

Ayrıca maddede yer alan suçlar bakımından soruşturma ve kovuşturma aşamasında etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesine olanak sağlanmaktadır.

Maddede yazılı fiillerle verginin ziyaa uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin, hesaplanan gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammının;

• Soruşturma evresinde ödenmesi halinde fail hakkında verilecek cezada yarı oranın da,
• Kovuşturma evresinde hüküm verilinceye kadar ödenmesi halinde ise üçte bir oranında
• Tarh edilen vergi ve vergi aslına bağlı olarak kesilen cezanın bulunmadığı durumlarda cezadan yarı oranında

indirim yapılması öngörülmektedir.

Ceza indiriminden faydalanabilmek için vergi mahkemesinde dava açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması veya başvurulmuşsa vazgeçilmesi gerekmektedir.

Maddede yer alan suçların birden fazla takvim yılı veya vergilendirme dönemi içinde aynı suç işleme kararının icrası kapsamında işlenmesi halinde, Türk Ceza Kanununun 43 üncü maddesinin uygulanacağı belirtilmektedir. (794 Sayılı Kanun. Mad. 4,

• Vergi kaçakçılığı suçunun, başka bir kişi tarafından veya başka bir kişiyle birlikte gerçekleştirildiğinin ortaya çıkması durumunda, bu kişi bakımından kamu davası açılması için rapor düzenlenmesi ve mütalaa verilmesi şartı aranmayacaktır.

Vergi kaçakçılığı suçunun Cumhuriyet Savcılığına bildirilmesine ilişkin VUK’nın 367.maddesine eklenen paragraf ile 359.maddede yazılı suçlara ilişkin yürütülmekte olan soruşturma veya kovuşturmalarda müta – laaya konu fiilin, başka bir kişi tarafından veya başka bir kişiyle birlikte gerçekleştirildiğinin ortaya çıkması durumunda, bu kişi bakımından kamu davası açılması için rapor düzenlenmesi ve mütalaa verilmesi şartı aranmayacağı yönünde düzenleme yapılmaktadır. (794 Sayılı Kanun. Mad. 5 )

• Yabancılara yapılan konut veya iş yeri teslimlerinde uygulanan katma değer vergisi istisnasının koşullarından birisi olan gayrimenkulün elden çıkarılmamasına ilişkin süre, bir yıldan üç yıla çıkarılmaktadır.

Katma Değer Vergisi Kanununun 13.maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi uyarınca istisna kapsamında teslim alınan konut veya iş yerinin bir yıl içerisinde elden çıkarılması halinde zamanında tahsil edilmeyen verginin, 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre hesaplanan tecil faiziyle birlikte tapu işleminden önce elden çıkaran tarafından ödenmesine ilişkin mevcut Kanunda yer alan bir yıllık süre üç yıla çıkarılmaktadır. (794 Sayılı Kanun. Mad. 10 )

7) İmalat sanayi ile turizme yönelik yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin mal teslimleri ve hizmet ifalarının katma değer vergisinden istisna olmasına ilişkin süre 31/12/2025 tarihine uzatılmaktadır.

İmalat sanayine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamında yapılan yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen KDV’nin iadesi uygulaması, istisna uygulamasına çevrilmekte, ayrıca turizme yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamında yapılan inşaat işleri de bu istisna kapsamına alınmakta ve süresi 31/12/2025 tarihine kadar uzatılmaktadır.

Buna göre, imalat sanayi ile turizme yönelik yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin mal teslimleri ve hizmet ifaları 31/12/2025 tarihine kadar katma değer vergisinden istisna olacaktır.

Bu kapsamda yapılan mal teslimleri ve hizmet ifaları nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilecektir. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler, istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilecektir.

Cumhurbaşkanı, yukarıda yer alan süreyi üç yıla kadar uzatmaya yetkili olacaktır. (794 Sayılı Kanun. Mad. 11 )

• Türkiye’de gerçekleştirilen Ar-Ge faaliyetleri sonucunda geliştirilen elektrik motorlu taşıt araçlarını Türkiye’de imal eden mükelleflere, bu araçların geliştirilmesine yönelik verilen ve yatırım teşvik belgesi kapsamında yer alan mühendislik hizmetleri 31/12/2023 tarihine kadar katma değer vergisinden istisna edilmektedir.

Katma Değer Vergisi Kanununa eklenen Geçici 42. madde ile 6745 sayılı Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 80.maddesi kapsamında teşviklerden yararlanmasına karar verilen ve bu kapsamda sera etkisi yaratan egzoz gazı salınımını tamamen ortadan kaldıracak teknolojilerin geliştirilmesi için münhasıran Türkiye’de gerçekleştirdikleri Ar-Ge faaliyetleri sonucunda geliştirdikleri elektrik motorlu taşıt araçlarım Türkiye’de imal eden mükelleflere bu araçların geliştirilmesine yönelik verilen ve yatırım teşvik belgesi kapsamında yer alan mühendislik hizmetleri 31/12/2023 tarihine kadar katma değer vergisinden müstesna edilmektedir. (794 Sayılı Kanun. Mad. 12 )

• Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirleri kurumlar vergisinden istisna edilirken, alt yapı gayrimenkul yatırım ortaklarının kazançları kurumlar vergisine tabi tutulmaktadır.

Yasanın 22. maddesi ile kurumlar vergisinde aşağıdaki değişiklikler yapılmaktadır.

1. Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettiklerine ilave olarak “kar payları ile katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler” kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Düzenleme mevcut haliyle bu fon katılma paylarının fona iadesi suretiyle elde edilen kazançları kapsamamaktadır. Bu payların dönem sonu değerlenmesinden kazanç oluşması halinde ise bu kazançlar da istisna olarak değerlendirilmektedir.
2. Esas faaliyet konusu gayrimenkullerle ilgili portföy işletmeciliği olmayan gayrimenkul yatırım ortaklıklarının kazançlarının istisna kapsamında olmadığına ilişkin düzenleme yapılmaktadır. Bu kurumlara alt yapı gayrimenkul yatırım ortakları örnek gösterilebilir. Daha önce Tebliğ ile getirilen düzenleme şimdi Yasa düzenlemesi haline getirilmektedir.
3. Yatırım fonlarının katılma paylarının iki yıldan uzun süreyle elde tutulması halinde satışından doğan kazançların da %75 oranında istisnaya tabi olması sağlanmaktadır.

Kurumlar Vergisi Kanununun 5.maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin (4) numaralı alt bendinde gayrimenkul yatırım ortaklıklarına ilişkin olarak yapılan değişiklik 1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak ve 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmektedir. (794 Sayılı Kanun. Mad. 22 )

1. Türk Ticaret Kanununun 376. maddesi uyarınca sermayenin tamamlanmasına karar verilen şirketin ortakları tarafından zarar sebebiyle karşılıksız kalan kısmı kapatacak miktarda aktarılan tutarlar, kurum kazancının tespitinde dikkate alınmayacaktır.

Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre, son yıllık bilançolarında sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının üçte ikisinin zarar sebebiyle karşılıksız kaldığı anlaşılan şirketlerin kendiliğinden sona ermiş sayılmaması için. genel kurulca sermayenin üçte biri ile yetinme veya sermayenin tamamlanmasına karar verilmektedir.

Bu amaçla ortaklar tarafından sermaye tamamlama fonu olarak aktarılan tutarlar, sermaye konulması veya borç verilmesi niteliğinde kabul edilmemekte ve karşılıksız bir ödeme niteliğini haiz olduğu belirtilmektedir. Ayrıca yapılan bu ödemeler, gelecekte yapılacak sermaye artırımına mahsuben bir avans olarak da nitelendirilmemektedir

Bu düzenleme ile sermayenin tamamlanmasına karar verilmesi halinde ortaklarca şirketlere bu kapsamda aktarılan tutarların kurum kazancının tespitinde dikkate alınmaması sağlanmaktadır. (794 Sayılı Kanun. Mad. 23 )

1. Bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları üzerinden kurumlar vergisi oranı 25’e çıkarılmaktadır.

Bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumlan ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları üzerinden kurumlar vergisi oranı %25 ‘e çıkarılmaktadır.

Ayrıca Kurumlar Vergisi Kanununun 13.maddesinde değişiklik yapılarak %25 oranının 1/7/2022 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak ve 1/1/2022 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için geçerli olduğu yönünde düzenleme yapılmaktadır. (794 Sayılı Kanun. Mad. 25,26 )