VERGİ İNCELEMESİNE ALINMA NEDENLERİ
Riskli Mükellefler (RAM İncelemeleri)
Dijitalleşmenin artması, mükelleflerin mükellefiyetlerine ilişkin verilerini kendi elleriyle Hazine ve Maliye Bakanlığı ile paylaşması yahut mükellefe dair verilerin diğer kamu kurum ve kuruluşlar ile mükellefin etkileşimde bulunduğu banka, şirket ve şahıslar tarafından karşılık bildirim ve beyanda bulunulması nedeniyle, Bakanlık birimlerinin ellerinde mükellefe ait birçok veri bulunmaktadır. Bu verilerden yararlanılarak yapılan çalışmalar sonucunda, çapraz kontrollerle mükelleflere risk puanı verilmektedir. Bu çalışmaları, VDK bünyesinde bulunan Risk Analiz Merkezi yapmakta ve bu merkez tarafından oluşturulan Risk Analiz Sistemi (VDK-RAS) inceleme türeterek, Denetim Daire Başkanlıklarının inceleme havuzlarına düşmektedir.
Başkanlıkça değerlendirilen belli bazı risk faktörleri şunlardır:
- Karlılık oranının sektörel ortalamaya göre sapma göstermesi,
- POS satışlarının sektör ortalamasının altında ya da üstünde olması,
- Net Satışlarına oranla yüksek tutarlı pazarlama, satış ve dağıtım gideri, genel yönetim gideri, karşılık gideri, kambiyo zararı, finansman gideri olması,
- Nakit satışlarının sektör ortalamasının altında ya da üstünde olması,
- Gelir tablosunda yer alan toplam satışlara oranla karın düşük olması,
- Bilançodaki kasa hesabında yüksek tutarda nakit bulunması,
- Bilançodaki banka hesapları ile fiili banka hesapları arasında fark bulunması,
- Şirketin bilançosunda banka kredisi ve ortaklardan alacaklar hesabının bulunması,
- Bilançolarında yer alan kasa ve banka hesaplarında nakit bulunduğu halde yüksek tutarlı banka kredisi kullanımı,
- Banka hesap hareketleri ve çek hareketleri ile mal satışı ya da alışı yapılan mükellefler arasında uyumsuzluk olması,
- Bilanço kalemleriyle ilgili yatay ya da dikey rasyo analizlerindeki sapmalar, uyumsuzluklar,
- İşletmenin sürekli zarar beyan etmesi,
- Şirket ortağına sermayenin üç katından fazla borçlanılması,
- Karlılık oranının diğer yıllara göre sapma göstermesi,
- Finansman giderlerinin yüksek olması,
- İşletmelerin kasa ve banka hesaplarında yeterli bakiye bulunmasına rağmen yüksek tutarlı kredi kullanımının bulunması,
- Finansman gider kısıtlamasına tabi olmasına rağmen, beyanname ekinde K.K.E.G. notunda buna dair veri olmaması,
- Alınan Çekler hesabındaki tutarlar ile toplam satış tutarlarının karşılaştırılması sonucu çekler hesabının satışlar hesabından yüksek olması,
- Başka bir mükellef incelemesi yapılırken söz konusu mükelleften mal ya da hizmet alışı ya da satışı yapılması,
- BS-BA gibi elektronik formlar arasında tutarsızlıklar bulunması,
- Beyanname, ekleri ve bilanço/gelir tablosu dipnotlarındaki tutarsızlıklar bulunması,
- Devreden KDV’lerin yüksek olması ve süreklilik göstermesi,
- Teslim ve hizmet bedelini kredi kartı ile tahsil eden mükelleflerin kredi kartı işlem banka bilgileri, Ba-Bs bildirimleri ve KDV beyanname bilgileri analizine göre riskli olarak değerlendirilmesi,
- Sahte fatura kullanma ya da düzenleme yönünden risk puanının yüksek olması,
- Bilanço veya Gelir tablosunda yer alan bazı riskli hesapların yüksek tutarlı olması (Sipariş avansları gibi)