Bankalar Firmalara Bilgilendirme Mailleri Göndermeye Başladı.

Bankalar tarafından bugünlerde 5 Milyon TL üzeri kredi kullanan firmalara mailler gönderilmeye başlandı. Mailin içeriği firmaların döviz pozisyonlarının aylık olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na bildirilmesi ile ilgili.

TCMB bünyesinde reel sektörün döviz pozisyonunu etkileyen işlemlerini izlemek amacıyla kurulan Sistemik Risk Veri Takip Sisteminin kapsamı genişletildi.

Bilindiği üzere Sistemik Risk Veri Takip Sistemi (SRVTS); firmaların döviz pozisyonunu etkileyen işlemlerini takip etmek amacıyla Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bünyesinde oluşturulmuştur.

Mevcut durumda Sistemik Risk Veri Takip Sistemi kapsamında, 15 milyon dolar ve üzerinde yabancı para cinsinden kredi riski bulunan yaklaşık 2 bin kurumsal firma, para birimi bazında ve çeşitli vadelerde varlık ve yükümlülük kalemlerini aylık frekansta raporlamaktadır. 

1-Merkez Bankasına Raporlama Nasıl Yapılacak?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Tüzel Kişilerin Döviz Pozisyon Raporlaması konulu talimatı doğrultusunda, yurt içinde faaliyet gösteren bankalardan kullandığı nakdi ve gayri nakdi toplam kredi bakiyesi 5 milyon TL ve üzerinde olan tüzel kişi firmaların döviz pozisyon raporlarını her ayın ilk 10 iş günü içerisinde https://tcmbveri.gov.tr adresinde oluşturulan “Özet Döviz Pozisyon Raporu” linki üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na bildirmesi gerekiyor.

2-İlk Raporlama Ne Zaman?

İlk raporlamanın Mart 2023 dönemi için yapılması gerekmekte olup Mart ayı sonu itibarıyla kredi riskini belirtilen sınırın aşılması durumunda Nisan ayının ilk 10 iş günü içerisinde raporlama işleminin tamamlanması gerekli.

3-Devam Eden Aylarda Bildirim Yapılacak mı?

Takip eden aylarda da stok kredi bakiyenizin raporlama sınırının üzerinde olması durumunda, raporlamalar aylık frekansta takip eden ayın 10 iş günü içerisinde bildirilmeye devam edilecektir.

4-Sistemik Risk Veri Takip Sistemine Nasıl Başvurularak Rapor Gönderilir?

Yurt içinden ve yurt dışından sağlanan yabancı para nakdi krediler ile dövize endeksli kredilerinin toplamı, Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile belirlenen limitler dâhilinde olan firmalar, sistem tanımlamalarını ve giriş işlemlerini gerçekleştirmek üzere kurumsalizleme@tcmb.gov.tr adresine e posta ile başvuracaktır.

5-Bildirimleri Firma Adına Kimler Yapabilir?

Bildirimleri, T.C. Ticaret Bakanlığı Merkezi Sicil Kayıt Sisteminde (MERSİS) kayıtlı firma yetkilileri ve/veya MERSİS’te kayıtlı firma yetkilileri tarafından sistemde tanımlanan diğer kullanıcılar tarafından yapılabilir. Diğer kullanıcıların tanımlanarak yetkilendirilmesi ve gerektiğinde yetkilerinin iptal edilmesi MERSİS’te kayıtlı firma yetkililerinin sorumluluğundadır.

6-Sistemik Risk Veri Takip Sistemini kimler kullanmak zorunda?

Sistemin kullanıcıları Merkez Bankası ve firmalara olarak belirlenmiştir. Firma, Yönetmelik’in 4 üncü maddesinin g bendinde “ Bildirimle yükümlü olan gerçek kişiler ile 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununda tanımlanan banka ve finansal kuruluşlar haricindeki özel hukuk tüzel kişilerini, büyükşehir belediyeleri ve belediyeler ile bunların bağlı işletme ve idareleri ile sermayelerinin yarısından fazlasına tek başına veya birlikte sahip oldukları iktisadi teşebbüslerini, kamu iktisadi teşebbüslerini ve yükseköğretim kurumları” olarak tanımlanmıştır.

7-Bildirim hatalı yapılırsa Firma yönetiminin verilerin doğruluğu ile ilgili sorumluluğu nedir?

Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında 5 inci dördüncü fıkrası uyarınca firma yönetimi Bankaya bildirilecek verilerin tam ve doğru olmasından sorumludur. Bu çerçevede veri bildiriminin yapılmaması, doğru veya eksiksiz gerçekleştirilmemesi durumlarında 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununun 68 inci maddesi gereğince işlem başlatılabilir.

8-Sistem ile ilgili sorular ve sorunlar TCMB’ye nasıl iletilecektir?

Sistem ile ilgili sorular sistemde yer alan iletişim bölümünden, 0312 507 70 20 numaralı telefon numarasından ve kurumsalizleme@tcmb.gov.tr adresinden iletilebilecektir.

9-Bildirim yükümlülüğü hangi finansal tablolar uyarınca belirleniyor?

Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 5 / 2 maddesi uyarınca, bildirimle yükümlü olunup olunmadığının belirlenmesinde, firmanın yabancı para nakdi kredileri ile dövize endeksli kredileri toplamı hesaplanırken varsa son hesap dönemine ilişkin TMS’lere göre hazırlanan finansal durum tablosu, TMS’lere göre hazırlanmış finansal durum tablosunun bulunmaması durumunda vergi mevzuatı çerçevesinde kamu idarelerine sunulmak üzere hazırlanan bilanço dikkate alınır.

10-Merkez Bankası verilerin denetimini ne şekilde gerçekleştiriyor?

Banka nezdinde bulunan çeşitli veri tabanları ile firma tarafından bildirilen verilerin çapraz kontrollerini gerçekleştirilir, bununla birlikte verilerin mantıksal kontrolleri de gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, ihtiyaç duyulması halinde Banka tarafından yükümlüler nezdinde denetim yapılır.